Trigeminal Nevralji
Trigeminal nevralji ağrısı kuşkusuz çok korkunç ve özetle bitirici bir ağrıdır.
Trigeminal Nevralji ağrısı elektrik çarpması olarak başlar. İnsan önce ne olduğunu anlamaz. Dişim ağrıyor herhalde der, çünkü ancak diş ağrısı bu kadar korkunç olabilir diye düşünür. Diş doktoruna gider önce bir sonra iki sonra belki üç dişini çekerler. Hiç fayda etmez. Ağrı kesicilerin hemen hemen hiç faydası olmaz. ağrı tipik olarak elektrik çarpması gibi gelir ve çarptığı anda konuşturmaz, yemek yedirmez, güldürmez, iflah etmez. Önceleri günde birkaç defa ile başlar sonra giderek sıklığı artabilir. Sıklığı arttıkça iyice dayanılmaz hal alır. bazen yemek yerken bazen konuşurken tetiklendiği için hasta ağrı tetiklenmesin diye kendini kısıtlamaya başlar. Ağrının ne kadar korkunç olduğunu etrafındakilere izah bile edemez. Ağrıyan yüz tarafıyla yemek yiyemezi çiğneme yapamaz.
Sonunda bir diş doktorunun, nöroloğun ya da beyin cerrahının tanı koyması ile ne olduğu anlaşılır. Trigeminal nevraljinin tanısı ancak hastanın şikayeti ile konur. MR çekerek ya da başka bir tetkik yaparak trigeminal nevralji tanısı konmaz.
Trigeminal nevraljisi olan hastalara beyin MR özellikle CISS sekanslı MR çektiriyoruz. Bunun sebebi beyin sapından çıkıp yüze doğru giden trigeminal sinirin ve etrafındaki damarların görüntülenmesi ve varsa tümör ya da damar anomalilerinin ortaya konmasıdır. Trigeminal nevraljilerin çoğunda herhangi bir tümör ya da anevrizma, AVM gibi bir problem bulunmaz. Ancak epidermoid tümörler trigeminal nevralji ya da Glossofaringeal nevralji yapabilirler.
Trigeminal nevraljide ağrı yüzde olur. Glossofaringeal nevraljide is ağrı boğazda olur hasta yutkunurken çok şiddetli ağrı çeker.
Trigeminal Nevraljinin sebebi, trigeminal sinir denen beynin 5 numaralı sinirinin, beyin sapından çıktığı yerde, çoğunlukla SCA ve AICA adını verdiğimiz beyin damarlarından birisi ile yapışarak, damardan sürekli titreşim almasıdır. Damar, her kalp atışında serbest olarak beyin omurilik suyu içinde dalgalanır. Bilmediğimiz bir sebeple damar, sinir köküne yapışırsa her dalgalandığında sinir köküne vurmaya başlar ve her vuruşunda da şiddetli ağrı olur.
Tegretol isimli bir ilacımız var. Eğer hasta Tegretol kullanmaya başlar ve ağrıları azalırsa o zaman trigeminal nevralji olduğuna emin oluruz. Eğer tegretolden fayda görmüyorsa o zaman Atipik trigeminal nevralji olabilir ya da yüzün ağrıya neden olan başka hastalıklarında biri ile karşı karşıya olabiliriz.
Trigeminal nevraljinin sebebini ortadan kaldırmanın tek yolu ameliyat ederek damardan sinir basısını kaldırmaktır. Diğer tedaviler ise Trigeminal rizotom yapmaktır. Trigeminal rizotomi siniri yüze girdiği yerde radyofrekans ile 70 derece sıcaklıkta yakmak, kimyasal olarak yakmak, balon ile sıkıştırarak ezmek şeklinde yapılabilir.
Trigeminal nevralji klasik olarak mikroskop kullanılarak yapılır. Endoskopik trigemnal nevralji ameliyatı ise dünyada sadece çok deneyimli birkaç kişinin yapabildiği endoskopik bir ameliyattır.
Aşağıda endoskopik trigeminal nevralji ameliyatını nasıl yaptığımı örneklerle gösterdim. Endoskopik ameliyatta beyin sapı, damarlar ve trigeminal sinir son derece mükemmel bir şekilde görülmektedir.
Trigeminal Nevralji tedavisi
Trigeminal Rizotomi
Trigeminal rizotomi ya da diğer bir ifadeyle RF Ablasyon işlemi Trigmenal nevralji tedavisinde kullandığımız ameliyata göre daha kolay olan bir tedavi şeklidir.
Trigeminal rizotomi nasıl yapılır?
Bir iğne ile yanaktan girerek trigeminal sinirin soğanına ulaşır ve orayı elektrik enerjisi le genellikle 70 derecede ısıtarak ağrı duyusunu almasını engelleriz. İşlem hemen etkisini gösterir ve genellikle 5 yıl kadar etkili kalır. Sonra ağrı olursa tekrar edilebilir. İşlem başlangıcında hasta uyanıktır. Sinire ulaştıktan sonra ağrılı olan yakma işlemini hissetmeyecek şekilde yüzeysel olarak hastayı uyutuyoruz. Bütün işlem yaklaşık yarım saat kadar sürüyor. Aşağıdaki videoda trigeminal rizotomi işlemini nasıl yaptığımı gösterdim.
Aşağıdaki videoda Tegretol verildiği halde yan etkileri nedeniyle tegretol kullanamayan 57 yaşındaki hastamın ameliyatını gösterdim. Ameliyat öncesi ve sonrası halini kendisinden dinleyebilirsiniz.